مینی موگ یکی از اولین سینتی سایزرها و شاید معروفترین سینتی سایزر آنالوگ تمام تاریخ است. پیش از متولد شدن Minimoog، سینتی سایزرها به صورت انبوه در بازار وجود نداشتند و تنها به شکلی محدود و به درخواست موزیسینها ساخته میشدند. کار کردن با این سینتی سایزرها نیاز به دانش فنی زیادی داشت. Minimoog این مسیر را تغییر و به موزیسینها اجازه داد که راحتتر با یک سینتی سایزر کار کنند و صدای فوقالعادهای را از آن بگیرند. به همین دلیل مینی موگ به اولین سینتی سایزری تبدیل شد که به صورت انبوه در سراسر جهان به فروش رفت. ما در این مقاله تاریخچه مختصری از این سینتی سایزر محبوب را آماده کردهایم.
Minimoog صدای آنالوگ بسیار جذابی دارد و به باور بسیاری از افراد، بهترین فیلترها را در میان سینتی سایزرهای قابل حمل ارائه میدهد؛ طراحی مینی موگ راه را به تمام سینتی سایزرهای بعد از آن نشان داد. مینی موگ دارای سه مولد صدا (oscillator) است که هرکدام از آنها را میتوان به صورت مجزا تیون کرد و هر یک دارای چندین نوع موج صوتی (waveform) هستند؛ البته یکی از این مولدهای صدا به عنوان LFO هم قابل استفاده است. مینی موگ یک سینتی سایزر مونوفونیک است (یعنی امکان اجرای دو نُت یا بیشتر به صورت همزمان را به شما نمیدهد)، پس وجود سه مولد صدا موجب میشود که این سینتی سایزر صدایی بسیار غنی را تولید کند. با وجود سه مولد صدایی که هر کدام موج صوتی متفاوتی دارند، صدای پرحجمی ایجاد میشود. همچنین امکان استفاده از یکی از مولدهای صدا به عنوان LFO قابلیتهای ماژولیشن گستردهای را در اختیار کاربر قرار میدهد.
اما یکی از مهمترین ویژگیهای Minimoog، فیلتر آن است. این سینتی سایزر دارای یک فیلتر low-pass (با شیب 24dB/oct)، کنترلهای cutoff، resonance، ADS envelope و همچنین قابلیت keyboard tracking است (قابلیتی که موجب میشود هرچه به سمت نُتهای بالاتر میرویم صدای نُتها روشنتر شوند). طراحی فیلتری که باب موگ برای این سینتی سایزر انجام داد، به قدری بینقص بوده که هنوز طراحی بهتری روی دست آن نیامده است. این فیلتر صدای بسیار گرم و ملایمی دارد. حتی کمپانی رقیب موگ یعنی ARP هم تلاش کرد تا این طراحی فیلتر را در سینتی سایزرهای معروف 2600 و Odyssey کپی کند.
طراحی پنل مینی موگ بسیار ساده است و تمام پارامترها به راحتی قابل دسترس هستند. همین موضوع باعث شده تا مینی موگ برای هر کسی که به کار با سینتی سایزرها علاقه دارد به یک سینتی سایزر آموزشی فوقالعاده تبدیل شود. یکی دیگر از ویژگیهای جذاب مینی موگ این است که جکهای ورودی آن به شما اجازه میدهند صدای اکسترنال را از فیلترها، ماژولیشن و مدار آمپلی فایر این سینتی سایزر عبور دهید.
Minimoog بیسهای آنالوگ گرم و صداهای لید قدرتمندی را تولید میکند. پنل کنترلهای این سینتی سایزر بالای کیبورد قرار گرفته و بدنه چوبی آن بسیار جذاب است. این سینتی سایزر در تقریبا تمام استایلهای موسیقی قابل استفاده است، از پینک فلوید گرفته تا ژان میشل ژار از این سینتی سایزر استفاده کردهاند. اما پیش از آن که مدل اصلی این سینتی سایزر یعنی Minimoog Model D روانه بازار شود، چند مدل اولیه از آن ساخته شد؛ مدلهایی که هیچوقت به صورت انبوه وارد بازار نشدند، اما راه را برای Model D باز کردند...
تکامل Minimoog
Model A Prototype: کمپانی موگ در سال 1969 نمونهای آزمایشی با عنوانModel A را ساخت. این سینتی سایزر شبیه نسخه کوچک شده سینتی سایزرهای ماژولار موگ بود و از مسیر سیگنالی استفاده میکرد که پیشتر توسط باب موگ طراحی شده بود. این سینتی سایزر دارای دو مولد صدا، یک کنترلر مولد صدا، یک فیلتر و یک envelope generator بود و به یک کیبورد سه اکتاوی هم مجهز شده بود. تمام این المانها درون یک بدنه چوبی قرار میگرفتند. اسلایدری که سمت چپ کیبورد قرار داشت، pitch bend را کنترل میکرد. لیبلهای مربوط به هر کنترل روی کاغذی تایپ شده و بالای کنترلها چسبانده شده بودند.
Model B Prototype: این سینتی سایزر در سال 1970 ساخته شد و از همان بُرد سینتی سایزر ماژولار موگ استفاده میکرد. Model B دارای سه قسمت مولد صدای یکسان و قسمتهای فیلتر، نویز و مستر تیونینگ بود. کنترلهای amplitude و فیلتر هم سایر بخشهای این سینتی سایزر را تشکیل میدادند. اسلایدری که سمت چپ کیبورد سینتی سایزر Model A قرار داشت، در Model B به مرکز پنل اصلی سینتی سایزر راه پیدا کرده بود.
Model C Prototype: سینتی سایزر Model C در اواسط دهه هفتاد میلادی ساخته شد و اولین مدلی از سینتی سایزرهای موگ بود که در آن بجای مدار سینتی سایزرهای ماژولار، از یک طراحی مدار کاملا جدید استفاده شده بود. این طراحی مدار، سادهتر بود و برای استفاده از در سیستمهای پرتابل بهینه شده بود. طراحی این سینتی سایزر نشان میدهد که خود باب موگ در ساخت آن نقش پررنگی داشته است. برای این سینتی سایزر از یک کیبورد نیم اکتاوی استفاده شد و سمت چپ کیبورد هم دو اسلایدر برای کنترل pitch bend و modulation قرار گرفت.
Model D Prototype: این سینتی سایزر در اواخر دهه هفتاد میلادی ساخته شد و نسبت به مدل قبلی، به لحاظ ظاهری تغییراتی پیدا کرده بود تا برای تولید انبوه آماده شود. در Model D بجای اسلایدر برای کنترل pitch و ماژولیشن، از دو ویل استفاده شده بود که آزادی عمل بیشتری را به نوازندگان میداد. این سینتی سایزر راه را برای محصول نهایی موگ باز کرد...
Model D: اولین سینتی سایزر مینی موگ با شماره سریال 1001 در تاریخ 19 نوامبر 1970 برای یک آهنگساز آمریکایی با نام Walter Sear ارسال شد. این مدل نسبت به نمونههای اولیه قبلی به لحاظ طراحی ظاهری تغییراتی پیدا کرده بود و در آن از کلیدهای قرمز استفاده شده بود. این مدل اولین سینتی سایزر مینی موگ بود که روانه بازار شد.
رقابت با مینی موگ
در اواسطه دهه هفتاد میلادی، سینتی سایزرهای قابل حمل به محبوبیت زیادی دست پیدا کرده بودند، پس جای تعجبی نیست که کمپانیها دیگر هم شروع به ساخت سینتی سایزرهای خودشان کردند. جدیترین رقیب مینی موگ، سینتی سایزر ARP Odyssey بود. حتی کمپانیهای ژاپنی هم وارد بازار سینتی سایزرها شدند و محصولاتی را تولید کردند که همان قابلیتهای مینی موگ را با قیمتی بسیار کمتر در اختیار کاربران قرار میداد. این سینتی سایزرهای ارزانقیمت ژاپنی فروش بسیار بالایی را تجربه کردند و همین موضوع کار را برای کمپانیهای آمریکایی سخت کرد. برای مقایسه باید بگوییم در طول سه سال، دویست هزار نسخه از سینتی سایزر ژاپنی Yamaha DX7 به فروش رسید، در حالی که فروش مینی موگ پس از گذشت یازده سال به دوازده هزار عدد رسیده بود.
شکست کمپانی موگ
حتی پس از موفقیت سینتی سایزر Minimoog، وضعیت مالی کمپانی موگ در وضعیت مطلوبی قرار نداشت. این کمپانی که در سال 1969 تعداد 42 کارمند داشت، در سال 1970 مجبور شد تعدادی زیادی از آنها را اخراج کرده و تنها شش نفر را نگه دارد. در سال 1971 سفارشها برای سینتی سایزر Minimoog بیشتر شد، اما کمپانی موگ کاملا ورشکسته شده بود و توانایی خرید قطعات مورد نیاز برای تولید سینتی سایزر محبوبش را نداشت. به همین دلیل مدیران موگ درست در همان زمانی که این کمپانی به موفقیت رسیده بود، مجبور شدند آن را بفروشند. باب موگ در سال 1977 این کمپانی را ترک کرد؛ در سال 1986، کمپانی موگ اعلام ورشکستگی کرد و در سال 1993 فعالیتهای آن متوقف شد. با این حال باب موگ در سال 2002، سه سال پیش از مرگش، موفق شد این کمپانی را دوباره راهاندازی کند.
تاثیر سینتی سایزر مینی موگ هنوز هم در موسیقی دنیا احساس میشود. به عقیده بسیاری از افراد، صدای مینی موگ با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست. با وجود این که این روزها با پلاگینها به راحتی میتوان هرصدایی را شبیهسازی کرد، اما سینتی سایزرهای آنالوگ همچنان جایگاه خودشان را دارند و گرمای صدای این سینتی سایزرها، با نرمافزارها قابل شبیهسازی نیست. باب موگ درباره شبیهسازهای دیجیتالی سینتی سایزرهای آنالوگ میگفت "شبیهسازها بسیار نزدیک هستند، اما دقیقا همان سینتی سایزر نیستند".